Doświadczenia polowe
Wpływ różnych wariantów zagospodarowania międzyplonu ścierniskowego wysianego po pszenicy ozimej na właściwości gleby i wzrost roślin kukurydzy
DOŚWIADCZENIA POLOWE
Wpływ różnych wariantów zagospodarowania międzyplonu ścierniskowego wysianego po pszenicy ozimej na właściwości gleby i wzrost roślin kukurydzy
Międzyplony ścierniskowe wypełniają lukę pomiędzy zbiorem roślin stosunkowo wcześnie schodzących z pola, a siewem roślin jarych. Pozostawiony na polu na okres zimy międzyplon ścierniskowy z gatunków jarych z dużym prawdopodobieństwem zginie pod wpływem ujemnych temperatur. Zakotwiczone nadal w glebie korzenie roślin międzyplonu ścierniskowego oraz zalegające na powierzchni gleby ich obumarłe resztki będą wspierały życie biologiczne gleby, strukturę gleb, chroniły pobrane składniki pokarmowe przed wymyciem oraz powierzchnię pola przed erozją wodną i wietrzną. Włączenie do gleby resztek międzyplonu z wykorzystaniem orki uniemożliwia pełnienie przez międzyplon wielu funkcji korzystnych dla zdrowia gleb i roślin uprawianych po międzyplonie.
Cel doświadczenia:
To, w jakim systemie uprawy roli międzyplony będą stosowane i w jaki sposób zostaną zlikwidowane, może w istotny sposób regulować pełnione przez nie funkcje, odgrywające istotną rolę w kształtowaniu właściwości gleb i roślin. W celu sprawdzenia tej hipotezy, w gospodarstwie Jagrol założono eksperyment polowy mający na celu sprawdzenie, jak różny sposób zagospodarowania międzyplonu ścierniskowego wpływa na wybrane właściwości gleb, wzrost i rozwój kukurydzy wysianej po międzyplonie ścierniskowym i w konsekwencji jej plonowanie. Czynnikami doświadczenia były cztery sposoby zagospodarowania międzyplonu ścierniskowego wysianego po pszenicy ozimej, każde w trzech powtórzeniach (A, B, C).
Zakładając doświadczenie postawiliśmy sobie trzy kluczowe pytania:
- Na jakie właściwości gleby może mieć wpływ różny sposób zagospodarowania międzyplonu ścierniskowego?
- Czy różne warianty zagospodarowania międzyplonu ścierniskowego mają wpływ na wzrost i rozwój kukurydzy uprawianej po międzyplonie?
- Czy różny sposób zagospodarowania międzyplonu może mieć wpływ na plon ziarna kukurydzy?
Chronologia zabiegów agrotechnicznych:
Prowadzone badania:
- test flagi
- oznaczenie zasobności mikrobiologicznej gleby oraz właściwości chemicznych i fizyko-chemicznych
- ciągłe oznaczenia temperatury i wilgotności gleby sondami METOS
- oznaczenie zwięzłości gleby
- oznaczenie gęstości gleby
- oznaczenie ilości świeżej i suchej masy w różnych stadiach rozwojowych kukurydzy
- oznaczenie plonu ziarna kukurydzy
Czynniki i schemat doświadczenia polowego:
Czynniki doświadczenia:
- Orka zimowa
- Uprawa broną talerzową zimą
- Uprawa broną talerzową wiosną przed siewem
- Siew pasowy w pozostałości międzyplonu
W doświadczeniu polowym uwzględniono zmienność systematyczną wynikającą z warunków pola, na którym założono eksperyment. W tym celu obiekty połączono w trzy bloki starając się, aby zmienność systematyczna wewnątrz bloku była jak najmniejsza, natomiast między blokami duża. W każdym bloku rośliny międzyplonu ścierniskowego zagospodarowano czterema różnymi sposobami według schematu:
Wybrane wyniki badań:
Ocena zasobności mikrobiologicznej gleby wykonana za pomocą badania BIOTREX
Dokonano analizy wyników i na wstępie oceniono ogólną zasobność mikrobiologiczna pola, która była średnia i wynosiła 312,438, w skali BIOTREX. Zaobserwowano również znaczne zróżnicowanie zasobności w obrębie powtórzeń, co prawdopodobnie wynikało z ukształtowania terenu. Wysoka wariancja w obrębie powtórzeni nie pozwoliła na uzyskanie statystycznie istotnych wyników w obrębie pełnego eksperymentu. Należy jednak zaznaczyć, że wynik testu t wskazał na istotną statystycznie (p 0,087) różnicę między średnimi dwóch grup orka zimowa oraz uprawa broną talerzową wiosną przed siewem. Najniższą średnią wartość zasobności mikrobiologicznej stwierdzono na polu, na którym wykonano orkę zimą i wynosiła ona 252,499, co jest zdecydowanie niską wartością. Najwyższą zasobność mikrobiologiczną (345,308) miała gleba po zagospodarowaniu międzyplonu ścierniskowego bezpośrednio przed siewem kukurydzy z wykorzystaniem brony talerzowej i była to wysoka wartość.
Wykres 1. Zasobność mikrobiologiczna gleby na tle skali BIOTREX – wartości średnie, w punkcie czasowym
Wykres 1. Zasobność mikrobiologiczna gleby na tle skali BIOTREX – wartości średnie, w punkcie czasowym
Ocena właściwości chemicznych i fizyko-chemicznych gleby
Analiza statystyczna wyników nie wykazała istotnego statystycznie wpływu sposobu zagospodarowania międzyplonu ścierniskowego na wybrane właściwości gleby, jednak zauważalne są pewne tendencje w średnich dla obiektów. Największe różnice widoczne są w zawartości makroskładników pokarmowych w glebie: P, K, Ca, S oraz kluczowych dla kukurydzy mikroskładników: B, Mn, Cu, Zn – była ona średnio większa w obiektach, na których poplon nie został włączony do gleby przed wiosną.
Tabela 1. Wybrane właściwości biologiczne, chemiczne i fizyko-chemiczne gleby w różnych sposobach zagospodarowania międzyplonu ścierniskowego
Tabela 1. Wybrane właściwości biologiczne, chemiczne i fizyko-chemiczne gleby w różnych sposobach zagospodarowania międzyplonu ścierniskowego
Wzrost kukurydzy po 30 dniach od siewu
Analiza statystyczna wyników nie potwierdziła istotnego wpływu sposobu zagospodarowania międzyplonu ścierniskowego na wzrost kukurydzy, co prawdopodobnie wynikało z dużej zmienności pola w obrębie eksperymentu. Jednak zarówno świeża, jak i sucha masa roślin była zauważalnie mniejsza w obiekcie oranym w porównaniu do pozostałych. Największą średnią świeżą masę części nadziemnej i korzeni miesiąc po siewie miały rośliny z obiektów, na których międzyplon został pozostawiony na powierzchni gleby do wiosny.
Tabela 2. Masa części nadziemnych i korzeni w różnych sposobach zagospodarowania międzyplonu ścierniskowego 30 dni po siewie kukurydzy (g/m²)
Galeria:
Wnioski i rekomendacje w oparciu o uzyskane wyniki:
1. Zasobność mikrobiologiczna gleby jest wskaźnikiem, który pozwala na selekcję oraz dobór skutecznych praktyk. W przypadku ocenianego w eksperymencie zagospodarowania międzyplony ścierniskowego jego rolą była ochrona gleby podczas okresu zimowego oraz odżywienie mikroorganizmów glebowych. Orkowym sposób zagospodarowania międzyplonu ścierniskowego miał negatywny wpływ na zasobność mikrobiologiczną gleby. Brak okrywy mógł mieć dodatkowy negatywny wpływ w momencie zwiększonej ekspozycji gleby na warunki atmosferyczne. Potencjalne wsparcie regeneracji mikrobiomu glebowego wynikające z wprowadzenia resztek międzyplonu do gleby na przełomie stycznia i lutego nie miało pozytywnego efektu w systemie orkowym. W przypadku uprawy broną talerzową wiosną przed siewem poza efektem w postaci okrywy wprowadzenie resztek międzyplonu mogło dodatkowo odżywić i zasymulować mikroorganizmy glebowe.
2. Zasobność gleb w makroskładniki i kluczowe dla kukurydzy mikroelementy w okresie wiosennym była mniejsza w obiektach, w których międzyplon został włączony do gleby w niedługim czasie po obumarciu (obiekty orka zimowa i uprawa broną talerzową zimą).
3. Na naszym polu wiosenne zagospodarowanie resztek roślinnych uprawą lepiej wpłynęło na wzrost kukurydzy w porównaniu do ich włączenia do gleby za pomocą orki. Zaobserwowano różnice w masie części i korzeni kukurydzy 30 dni po siewie w zależności od sposobu zagospodarowania międzyplonu ścierniskowego – rośliny miały średnio najmniejszą masę w obiekcie z przyoranym zimą międzyplonie ścierniskowym, a średnio największą w siewie pasowym kukurydzy w pozostałości międzyplonu.
Warto zapamiętać:
Nawet pojedynczy zabieg orki, może silnie negatywnie wpływać na życie biologiczne gleby. Im bardziej agresywna jest uprawa gleby i im bardziej zmienia jej układ, tym silniej negatywnie oddziałuje na organizmy glebowe. Odwracająca warstwę uprawną uprawa płużna jest najsilniej oddziałującym na fizyczny układ i strukturę gleby zabiegiem uprawowym, pozostawiającym glebę bez ochronnej roli resztek pożniwnych. Jeśli tylko to możliwe, wprowadzaj na pola uproszczone, bezorkowe systemy uprawy roli.
Nie należy się spieszyć z mieszaniem resztek międzyplonu ścierniskowego z glebą – jeśli to możliwe, poczekaj z uprawą gleby do wiosny. Włączanie biomasy międzyplonu do gleby na okres zimy może przyspieszać jego jesienny i wczesnowiosenny rozkład, a uwalnianie składniki pokarmowe mogą zostać wymyte z warstwy uprawnej, zanim pobierze je wysiewana wiosną roślina jara. Zjawisko to może być szczególnie zauważalne, kiedy po tak zagospodarowanym międzyplonie wysiewana jest roślina jara późnego terminu siewu, jak kukurydza oraz w warunkach łagodnych zim z mniejszą liczbą dni mroźnych i bardzo mroźnych oraz dużą ilością opadów deszczu, które są coraz częstsze.
Odwiedzaj tę stronę regularnie, by poznać kolejne wyniki badań prowadzonych w doświadczeniu polowym. Badania będą prowadzone do końca wegetacji kukurydzy.
Na skróty
O forum
Program
Organizatorzy
Partnerzy
Zapisy
Polityka prywatności
RODO
Kontakt:
Pierzchno 14, Kórnika k. Poznania Wielkopolska, Polska
+48 784 511 323
info@bioreaction.pl
bilety@bioreaction.pl
Napisz do nas